Indrukwekkende herdenking bij oorlogsmonument in buurtschap De Distelberg Helvoirt
Bij het starten van de tank uit 1944 knalde en rookte het gevaarte met de jeugd als toeschouwer.
HELVOIRT/DISTELBERG – 8 november 2024. Tachtig jaar geleden sneuvelden zeven Schotse soldaten bij een poging het Drongelens kanaal over te steken en daar de Duitse soldaten weg te jagen.
Een monument met hun namen aan de weg met de naam Distelberg is een stille getuige van die onheilspellende geschiedenis. Voorbije vrijdag 8 november zijn de oudste leerlingen van de Dr.Landmanschool uit Helvoirt (groep 7 en 8) met de fiets naar buurtschap De Distelberg gefietst. De oudste leerlingen van de basisschool Kindcentrum de Leydraad Cromvoirt zijn te voet naar het buurtschap Distelberg gelopen om daar te ervaren wat vrijheid inhoud en hulde te brengen aan de gesneuvelden zodat zij en hun ouders kunnen genieten van vrijheid na vier jaar onderdrukking (1940 – 1944) in het kader van de Tweede Wereld Oorlog. Alle 120 kinderen lieten een bloem achter in de talrijke vazen die het monument in een bloemenzee veranderden. Diverse vertegenwoordigers van werkgroepen, zeker 30 in getal, die zich inzetten voor deze hulde aan de gesneuvelde soldaten legden kransen nabij het monument. Iedereen spraak met lof over de indrukwekkende gebeurtenis bij de plek waar in 1944 een half jaar zeven gesneuvelde soldaten lagen begraven.
Kinderen leggen bloemen bij het monument waar ooit zeven soldaten uit Schotland tijdelijk lagen begraven in 1944 toen Helvoirt pas was bevrijd.
De Dutch Pipes and Drums zorgde voor de Schotse muziek. Vanuit manege de Distelhoeve gingen zij voor naar het monument.
Pierre van den Hurk verzorgde de Last post. Hierna hielden de aanwezigen twee minuten stilte. Meest rechts burgemeester Van de Mortel.
De burgemeester van Vught, de heer Van de Mortel, sprak over een kindgevangenis die in die tijd heel gewoon was. Een gevangenis die dicht bij de IJzeren Man was en waar de kinderen uit die gevangenis helemaal niet mochten gaan zwemmen. In die gevangenis, bekend om de naam Kamp Vught zaten ook opa’s en oma’s wist hij te vertellen. Hij bracht de vliegtuigbommen onder de aandacht. Mocht de motor van de vliegtuigbom stoppen dan kon het zijn dat de bom op het huis zou vallen van het gezin of van familie. Dat was de schrik van heel veel ouders en kinderen. In die tijd bad men tot Maria met de woorden : “Ach lief vrouwke geef hem nog een dauwke. Met de hoop dat de bom niet naar beneden kwam.”
Een beeld van het monument aan de Distelberg in buurtschap Distelberg te Helvoirt.
Het monument met de namen van de zeven Schotse soldaten met hun leeftijden, van de 51ste Highland Division, die hun leven lieten in een land ver van hun vaderland en zorgden daarmee voor de vrijheid die de Brabanders en Nederlanders koesteren als een heel gaaf goed. Met een tot de verbeelding sprekende herdenking door en met de jeugd uit Cromvoirt en Helvoirt is hiervan wellicht een jaarlijks terugkerende herdenking van te maken opperden een paar aanwezigen. Een eerste stap is vorig jaar al gezet door de adoptie van het monument op de Distelberg door Kindcentrum de Leydraad Cromvoirt. De herdenking van vrijdagmorgen staat in het teken van 80 jaar bevrijding waarbij twee basisscholen en een werkgroep Helvoirt samen met werkgroep Cromvoirt de handen ineen sloegen met als resultaat een geoliede herdenking om trots op te zijn.
De schooljeugd uit Helvoirt passeert de Zandleij. Tachtig jaar geleden was deze brug kapot.
Bevrijdingssoep
In manege Distelhoeve op amper een kilometer gelegen van het monument kwamen alle kinderen en ouderen bijeen om de laatste instructies te krijgen. Na afloop van de herdenking stond de soep daar klaar. Iedereen die maar wilde kreeg soep aangereikt in navolging van de soep die militairen destijds, 80 jaar geleden, kregen van de plaatselijke bevolking als dank voor hun bevrijding.
De mensen waren 80 jaar terug amper in staat om eten voor zichzelf te vergaren. Maar wilden uit vreugde de militairen danken voor de vrijheid die men door de komst van de militairen terug kreeg. De militairen deelden sigaretten, chocolade en later zelfs nylons uit aan de dames.
Meerdere sprekers spraken over een tweede monument in de Duinen op een paar kilometer afstand van het monument van de Schotten waar helaas een soldaat en en de jeugdige Helvoirtse jongen Kees van Iersel het leven lieten.
Op de verzamelplaats manege Distelhoeve in Helvoirt is rond de bevrijding 80 jaar geleden met granaten over en weer geschoten door de Duitsers en Schotten. Daarbij is een moeder van een baby zwaar gewond geraakt en later overleden. Men probeert het juiste verhaal boven tafel te krijgen maar tot op heden is dat nog niet gelukt voor honderd procent.
Drie jeugdigen maakten de belangstellenden en hun leeftijdgenoten deelgenoot van door hun zelf geschreven gedicht met de oorlog als onderwerp. Een stevig applaus kreeg het drietal als dank.
De namen van de gesneuvelden werden alle zeven met eerbied uitgesproken met daarbij hun leeftijd. “Met het uitspreken van hun naam geven we te kennen dat we de soldaten niet vergeten zijn en daarom bijeen zijn gekomen. Aldus een van de sprekers. Dank voor hun leven waarvoor wij de vrijheid mogen koesteren.” Reden voor de schrijver van dit verhaal en uit respect dat hun ouders, hun broers en hun zussen, hun familieleden dat zij al tachtig jaar zonder hun dierbare het leven proberen op te pakken.
DE NAMEN OP HET MONUMENT:
Philip Aylen -21 jaar
Jeffrey Bradley- 19 jaar
Walter Donaldson- 29 jaar
Roy Hill – 37 jaar
George Jenkins – 21 jaar
James Mulligan – 18 jaar
William Reidie – 28 jaar
Tekst en foto’s : Christ Pijnenburg
Download onze gratis app
