Gemeentebelangen en VVD willen raadswerk van kleine partijen moeilijker maken

VUGHT – 3 februari 2019. Gemeentebelangen en VVD hebben in de laatste raadsvergadering een voorstel ingediend om het voor kleinere partijen moeilijker te maken om altijd hun geluid te kunnen laten horen in commissievergaderingen. Beide partijen, die een nipte meerderheid hebben in de raad (11 van de 21 zetels), willen dat er altijd een raadslid aanwezig is als een commissielid (ook wel burgerlid genoemd) spreekt in een commissievergadering.

D66 vindt dit voorstel onbegrijpelijk en schadelijk voor het aanzien van de Vughtse politiek. “Als het goed is zitten we hier allemaal in de gemeenteraad om het algemeen belang te dienen, maar dit soort voorstellen dienen het algemeen belang van Vught op geen enkele wijze”, aldus D66-raadslid Fons Potters.

Burgerleden zijn mensen die op de kieslijst stonden en fracties kunnen ondersteunen, onder meer in de commissievergaderingen. Daar kunnen ze namens een partij het woord voeren. Iedere partij mag maximaal twee burgerleden laten benoemen, maar dat is een eigen keuze; het hoeft niet. Vooral voor kleine partijen zijn burgerleden een uitkomst. Zo heeft het CDA maar 1 zetel en zou het raadslid zonder burgerleden al het werk in haar eentje moeten doen. Maar ook grotere partijen kunnen burgerleden inzetten als soort van kweekvijver voor nieuwe raadsleden. Zo maken de burgerleden Dion Meuwissen en Joris Vrensen deel uit van de fractie van D66. Zij zijn een waardevolle aanvulling en leveren uitstekend werk.

GB en VVD stellen echter dat burgerleden nooit het woord mogen voeren zonder de aanwezigheid van een raadslid. Dat betekent dat als onverhoopt het raadslid van het CDA er niet kan zijn, het geluid van het CDA niet in de commissie kan klinken. Onlangs was dat het geval en toen maakte een CDA-burgerlid bij elk onderwerp gebruik van het inspreekrecht om de CDA-inbreng te laten horen. Maar een inspreker kan dus niet meedoen aan de opinievorming. Inventief bedacht, maar D66, PvdA-GroenLinks, SP en CDA vinden dat ongewenst. GB en VVD vinden echter dat een partij als het CDA dan pech heeft. Zij stellen dat er dan maar meer mensen op het CDA hadden moeten stemmen en noemden dat zelfs democratisch.

Daarop volgde een discussie vanuit de gemeenteraad. Tal van argumenten tegen het inperkende voorstel van GB en VVD passeerden de revue. Zo is dat in heel Nederland gebruikelijk om commissieleden zelfstandig in te zetten. Dat mag voor zover bekend overal in Nederland. Commissieleden zijn allemaal gelijk, dus waarom zouden ze niet gelijk behandeld mogen worden. En als GB en VVD de burgerleden niet democratisch vinden, zou het logischer zijn dat ze voorstellen om ze helemaal af te schaffen. Ook met een raadslid erbij mogen burgerleden bijvoorbeeld zelfstandig stemmen over ordevoorstellen. Dat is niet voorbehouden aan het verplicht aanwezige raadslid.

Extra pijnlijk werd het voor GB en VVD dat juist Rutger Jans, een burgerlid van het CDA, bij de laatste commissievergadering terecht wees op een omissie in een voorstel over de Omgevingsdienst. Alle andere partijen hadden dat al een hamerstuk genoemd, maar door de informatie die het burgerlid had opgevraagd, stemden alle partijen uiteindelijk in diezelfde gemeenteraad toch tegen. Het was een treffend voorbeeld van de meerwaarde van een burgerlid, niet alleen voor het CDA dus, maar voor alle partijen in de raad.

Desalniettemin wuifde GB alle kritiek terzijde. Raadslid Michel Versteegh benadrukte dat democratie nu eenmaal zo werkt en dat een meerderheid dit soort besluiten mag namen. De VVD had niet veel meer argumenten en sprak zichzelf volledig tegen. Bij een onderwerp eerder op de avond over de Omgevingsdienst betoogde de partij nog dat het niet zo kon zijn dat een meerderheid van het bestuur van de Omgevingsdienst niet kan bepalen wat een minderheid moet doen. Potters vroeg waarom dat hier ook niet van toepassing was, maar een inhoudelijk antwoord bleef uit. Fractievoorzitter Mark du Maine sprak over een VVD-principe, maar dat principe staat nergens, niet in het verkiezingsprogramma en is al helemaal geen landelijk VVD-uitgangspunt.

Potters kon niet anders concluderen dat het hier gaat om een pure machtspolitiek “Zo laten GB en VVD zien dat ze de meerderheid in handen hebben. En dat klopt ook, maar er is een grote ‘maar’. Als een meerderheid een minderheid gaat beperken in de mogelijkheid om zijn geluid te laten horen, gaat dat ons echt veel te ver. In Nederland is het vrij uniek dat een meerderheid een minderheid beperkingen oplegt. Zoiets gebeurt gelukkig vooral buiten onze landsgrenzen. En in Vught. Dat is uniek, maar niet iets om trots op te zijn, integendeel, eerder iets om je voor te schamen.”

Uiteindelijk stemden D66, PvdA-GroenLinks, SP en CDA tegen de beperkende maatregel van Gemeentebelangen en VVD. Deze partijen waren uiteraard wel voor, maar omdat een van de raadsleden van GB afwezig was, staakten de stemmen (10 tegen 10). De volgende raadsvergadering wordt het amendement en het voorstel daarom opnieuw in stemming gebracht.

Bron: D66 Vught