Financiële positie van Vught bereikt donkerrode gevarenzone

VUGHT – 4 november 2019. De zorgen die er dit voorjaar al waren over de penibele financiële positie van de gemeente Vught zijn niet verdwenen.

Integendeel, want de begroting van volgend jaar is op een onverantwoorde manier sluitend gemaakt. Hoewel met deze meerjarenbegroting alle risico’s naar de toekomst doorgeschoven worden, bleef de wethouder financiën in de laatste commissievergadering trots op zijn afgeleverde werk. In de commissie was dan ook alleen zijn eigen partij PvdA-GroenLinks er blij mee, alle andere partijen zagen dat de rek er volledig uit is en dat mooi weer blijven spelen niet langer geloofwaardig is.

De begroting is sluitend gemaakt door niet de spaardoelen voor rijksinfra te halen zoals die waren afgesproken. Er is ook nog sprake van een incidentele meevaller in 2019 van 6 ton. Als we dat buiten beschouwing laten is er nog steeds sprake van meerjarige aanzienlijke tekorten. “Dat is ook niet vreemd, want vrijwel na elke raadsvergadering constateren we dat er weer tonnen extra zijn uitgegeven”, aldus D66-commissielid Dion Meuwissen.

In april heeft de raad gevraagd om een ombuigingsdocument. Dat ligt er maar het college legt deze in de la. Er hoeft volgens het college niets bezuinigd te worden, omdat er 3 miljoen uit de toekomstige spaarpot voor Rijksinfra gehaald wordt en 2 miljoen uit de algemene reserve. “Wat is er plotseling veranderd?”, vroeg Meuwissen. “Het ontgaat ons wat de basis is hiervoor. Waarom het zorgvuldig sparen verlaten enkel en alleen om de begroting sluitend te krijgen?”

Een sluitende begroting betekent nog niet duurzaam en houdbaar financieel beleid. Twee indicatoren voor de houdbaarheid zijn de solvabiliteit en schuldquote. De solvabiliteit is de mate waarin de gemeente aan haar financiële verplichtingen kan voldoen. Die zorgen waren er vorig jaar ook al, maar toen probeerde de VVD iedereen nog gerust te stellen. De kritische ondergrens van 20% zou alleen in 2019 worden doorbroken en daarna zou Vught weer langzaam kruipen naar de gewenste 30%. In een jaar tijd kan er veel veranderen. Voor 2019 is de solvabiliteit weliswaar 31%, maar de eerste helft van het komende decennium gaan we structureel onder 20% komen. “Ik moest heel goed zoeken naar een gemeente die lager zit. Als een van de weinige gemeenten in Nederland zit Vught onder de penibele grens van 20 procent”, aldus Meuwissen.

Ook de schuldquote is zorgelijk. Zo zorgelijk, dat deze op een percentage komt waar de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) niet eens aan naam voor heeft. 130% een duidelijke grens. Dan staat het licht op rood. De VNG stelt 130% als maximum te hanteren en daarboven de schuld af te bouwen. Vught gaat hier echter ver boven komen en gaat richting bijna 150%. Van afbouw is geen sprake, de schuldquote neemt toe.

Een achterliggende reden is ook het ontbreken van duidelijke financiële doelen. We verwelkomen in 2021 de inwoners van Helvoirt. We moeten ervoor zorgen dat ze niet gevoelsmatig van de regen in de drup terechtkomen. Vught, Cromvoirt en Helvoirt zijn fijne dorpen om te wonen met topvoorzieningen. Ook de transitie in het sociaal domein is tot nu toe adequaat verlopen. Meuwissen: “Dat moet zo blijven en het uit opportunisme verplaatsen van problemen naar de toekomst past daar niet bij. Een goede langetermijnvisie geeft alleen maar meer rust.”

Ondanks alle aantoonbare alarmbellen toonde wethouder Van de Ven (financiën, PvdA-GroenLinks) zich trots op het resultaat ‘omdat er nu geen buurthuizen gesloten hoeven te worden’. Dat we minder sparen voor de rijksinfra, terwijl we weten dat de prijzen in de bouw alleen maar fors blijven stijgen, was een zorg voor later. Het voorlopig niet bouwen van de uitbreiding van de school Zuiderbos was eveneens onnavolgbaar. Omdat de prijzen nu stijgen, wordt er niet gebouwd. Maar over een paar jaren gaan de prijzen misschien wel omlaag en dan zou Vught goedkoper uit kunnen zijn.

Het enthousiasme van de wethouder voor de begroting werd alleen gedeeld door PvdA-GroenLinks, die van het betoog een soort campagne-aftrap maakte. Er werd vooral teruggeblikt op ‘grote successen’ en er werden nog wat wensen voor het komende jaar geopperd. Dat de portemonnee van Vught volledig leeg was, leek de fractie gemakshalve te zijn vergeten. De VVD had wel zorgen over de begroting en pleitte wél voor het maken van keuzes, maar dan moest de hele raad het wel met die keuzes eens zijn. Een onmogelijke opgave. Bovendien zou het college allang dat soort keuzes gemaakt kunnen hebben, als ze al bestaan. Gemeentebelangen wilde weten of er ergens nog wat te verdienen valt. Die mogelijkheden waren volgens het CDA minimaal. “Al ons tafelzilver is de afgelopen jaren al verkocht”, aldus Rutger Jans, die net als D66 een solide visie op de zeer zorgelijke financiële situatie van Vught voorhield.

Komende donderdag vergadert de gemeenteraad over de begroting.