Column Corvers: Zeggenschap

VUGHT – 8 oktober 2019. De bal ligt steeds vaker bij de inwoners als het gaat om nieuwe initiatieven waarbij ook de gemeente nadrukkelijk in beeld is.

Inwoners komen zelf met ideeën om hun wensen te realiseren. Dat heeft ook te maken met nieuwe wetgeving die eraan komt. De Omgevingswet geeft meer zeggenschap aan inwoners als het gaat over hun eigen leefomgeving. ‘Kom zelf met een idee, dan kijken we samen of dat kan’, lijkt de overheid te zeggen.

Ook in onze eigen gemeente zien daarvan voorbeelden. Neem buurtschap de Noenes in Haaren waar de bewoners zelf initiatieven nemen om hun woonsituatie te verbeteren. De bewoners van de 240 huisjes hebben na tientallen jaren nog altijd geen zekerheid over al dan niet permanent wonen (110 bewoners hebben een gedoogverklaring) in hun recreatiewoning, al hebben de huisjes volgens de bewoners die status allang niet meer. En de woning uitbreiden is niet toegestaan. De provincie is tegen permanent wonen in recreatiewoningen.

Samen met de gemeente Haaren, de provincie en andere partijen zoals Natuurmonumenten en Duurzame Energie Haaren hebben de bewoners alle belangen en waarden van de Noenes in een landschapsvisie op een rij laten zetten door een landschapsbureau, financieel mogelijk gemaakt door het gemeentebestuur dat voor het opstellen van de visie een subsidie van 23.000 euro verleende. De provincie ziet mogelijkheden voor wonen op de Noenes, niet voor alle woningen maar als maatwerk voor zover dat samengaat met een goede landschappelijke kwaliteit van dit gebied.

De provincie is met het idee gekomen om de wensen van de bewoners zelf te laten vastleggen. Eerder vond de provincie een voorstel van Haaren om een woonbestemming aan de Noenes toe te kennen te kort door de bocht. Ook Haaren vindt zo’n gebiedsvisie een prima middel om bewoners te betrekken bij hun eigen belangen. ‘Wij moeten af van het idee dat de gemeente weet wat goed is voor die mensen, laat zij dat zelf maar zeggen en dat bediscussiëren met de omgeving’, sprak wethouder Harry van Hal in de gemeenteraad over een andere kwestie, de recreatiewoningen op de Distelberg, waar dezelfde problematiek speelt als op de Noenes.

Voor de bewoners is het belangrijkste uitgangspunt: permanent wonen en een groter bouwvolume. Maar een belangrijke voorwaarde is dat de visie aantoont dat wonen een bijdrage levert aan de kwaliteit van het gebied. Veel recreatieparken in Brabant verloederen omdat er niet gewoond wordt, is de heersende opinie. In een bijlage bij de landschapsvisie, die er sinds januari ligt,  heeft de Vereniging De Noenes de wensen neergelegd voor nieuwe bouwvolumes: 120 m2 bebouwd oppervlak (nu: 60 m2) en 480 m3 inhoud (nu: 230). Een verdubbeling van wat nu is toegestaan, een verruiming waarvan de noodzaak in de landschapsvisie niet echt wordt aangetoond.

De gemeente Oisterwijk die meepraat over De Noenes omdat vanaf 1 januari 2021 dit buurtschap binnen haar grenzen ligt maakt geen haast. Oisterwijk heeft  zeventien recreatiebedrijven die de Noenes, als daar wonen mogelijk wordt, dit als precedent gaan zien, al vindt Ad van Laarhoven, voorzitter van de Vereniging De Noenes, zijn park ‘volstrekt geen recreatiepark’. Hij riep in september de Haarense gemeenteraad op meer sturing te geven aan deze zaak, nu ook de provincie positief is over de visie.

De Vereniging De Noenes wil dat de raad nog voor opsplitsing van Haaren een bestemmingsplan vaststelt op basis van de landschapsvisie zodat deze zaak juridisch is afgetimmerd voordat Oisterwijk daar formeel grip op kan krijgen. Maar dat gaat niet meer lukken. Er ligt niet eens een opdracht van de raad aan B&W om de procedure te starten, terwijl de landschapsvisie er al negen maanden ligt.

Dat roept de vraag op waarom de Haarense raad de Noenes niet sneller oppakt op basis van zijn eigen bevoegdheid? Dan alleen krijgt de zeggenschap die aan de  bewoners van De Noenes is gegeven echt inhoud.